Geen obstakels voor personen met een handicap om digitaal te parkeren

Laatst bijgewerkt: 5/04/2024

De verhalen van personen met een handicap (PMH) die parkeerden en onterecht een boete kregen zijn legio. Ook de ongeldige parkeerkaarten voor PMH die in omloop zijn, zijn een doorn in het oog.

Dat meer en meer steden en gemeenten gebruik maken van digitale toepassingen, ook voor het handhaven van het parkeerrecht, is een feit. Tot nog toe was het niet mogelijk om de parkeerkaarten voor PMH digitaal te controleren waardoor de het handhaving van het (digitaal) parkeerrecht voor personen met een handicap problematisch is, wat het draagvlak voor de parkeerkaart ondergraaft. Bovendien hanteert zowat elke gemeente zijn eigen parkeerrechtensysteem waardoor een houder van een parkeerkaart verplicht is zich in élk van deze gemeenten apart te registreren. Zo wordt het (te) ingewikkeld en onoverzichtelijk voor deze doelgroep.

Maar daar komt nu verandering in.

Samenwerking over alle steden en gemeenten heen

De Vlaamse steden en gemeenten (VVSG), de Union des villes et communes de Wallonie (UVCW) en Brulocalis, werken samen met de stad Antwerpen en de stad Brussel, en ook met andere Waalse en Vlaamse steden, al bijna twee jaar aan een breed gedragen oplossing voor de handhaving van het recht op parkeren voor personen met een handicap (PMH). Ze doen dat in nauwe samenwerking met de Directie-generaal Personen met een handicap (DG HAN) van de FOD Sociale Zekerheid.

De voorgestelde oplossing kan worden gebruikt in alle Belgische steden waar parkeren wordt gereguleerd (blauwe zones of betaald parkeren). Een eenvormige oplossing voor alle steden en samen vergemakkelijkt niet alleen het leven van personen met een handicap, ook de steden en gemeenten zelf varen er wel bij want het nieuwe systeem is minder fraudegevoelig.

Waarom naar een digitale handhaving?

Om de fraude te verminderen ontwikkelde de DG Personen met een handicap de applicatie Handi2Park die handhavingsdiensten toeliet te controleren of het een geldige parkeerkaart betrof. Dit werkt via het invoeren van het nummer van de parkeerkaart in de app of via het scannen van de QR-code op de parkeerkaart. Maar dat bleek niet afdoende te zijn. Zo circuleren er kopieën van parkeerkaarten waardoor meerdere voertuigen op hetzelfde moment van eenzelfde geldige parkeerkaart gebruik maken.

Steeds meer Belgische steden kiezen voor digitale handhaving van de parkeerreglementering: registratie van de nummerplaat via sms, applicatie of aan de betaalautomaat, gecombineerd met handhaving via een digitaal tablet of scanauto. Helaas vormen gehandicaptenparkeerkaarten op dit moment een uitzondering op deze parkeerhandhaving, omdat deze niet gedigitaliseerd zijn of gekoppeld aan een specifiek kenteken.

Dit heeft tot gevolg dat houders van een parkeerkaart voor PMH, die in de meeste gemeenten een vrijstelling genieten van parkeren in de blauwe zone en betaling van het tarief in de betaalzone, niet altijd worden herkend door de scanauto, die dus geen rekening houdt met de parkeerkaart PHM die op het dashboard van het geparkeerde voertuig is aangebracht. Hierdoor wordt in de meeste gevallen ten onrechte een parkeerheffing uitgeschreven voor voertuigen met een gehandicaptenparkeerkaart.

Het nieuwe systeem dat door de vermelde partners werd ontwikkeld lost al deze problemen op.

Een eenvormig systeem voor het hele land

Het nieuwe systeem bestaat uit twee elementen:

een centraal parkeerrechtenregister dat door alle steden en gemeenten in België gebruikt kan worden voor de bevraging van een digitaal parkeerrecht voor personen met een handicap , waarbij op hetzelfde ogenblik slechts één kenteken aan een parkeerkaart gekoppeld kan worden;
een (digitale) toepassing die op een maximaal toegankelijke manier de houder van een parkeerkaart voor personen met een handicap toelaat een digitaal parkeerrecht te (laten) activeren.

Wat betekent dit voor de personen met een handicap?

De persoon met een handicap die over een parkeerkaart beschikt zal zich slechts één keer moeten registreren op het nieuwe platform en zelf diens kaart kunnen koppelen aan een of meer nummerplaten. Dat platform is toegankelijk voor alle steden en gemeenten die in het systeem zijn gestapt.

De persoon met een handicap kan uiteraard maar één voertuig gratis laten parkeren, maar kan op een ander moment een andere voertuig en dus een andere nummerplaat, gekoppeld aan zijn parkeerkaart, activeren. Dit betekent concreet dat op gelijk welk moment slechts één geparkeerde voertuig (via de nummerplaat) aan de parkeerkaart gekoppeld kan worden. Hiermee is het probleem van de niet-erkenning van de parkeerkaart door scanauto's opgelost en wordt de mobiliteit van personen met een handicap sterk vergemakkelijkt.

Voorbeeld: Peter heeft een eigen wagen. Hij registreert zich in het systeem en koppelt zijn nummerplaat aan zijn parkeerkaart. Maar af en toe rijdt hij ook mee met zijn zus. Dan is het handig dat deze zijn wagen in overeenstemming met de gemeentelijke regels voor gehandicapten met een parkeerkaart (vrijstelling van de blauwe zone, gratis parkeren, etc.) kan parkeren. Peter koppelt de nummerplaat van zijn zus aan zijn parkeerkaart. Als Peter met zijn eigen wagen rijdt, activeert hij zijn nummerplaat. Als Peter met zijn zus meerijdt, activeert hij de nummerplaat van zijn zus.

Doordat de gegevens in heel België via het nieuwe platform kunnen worden uitgewisseld, hoeven personen met een handicap die over een parkeerkaart beschikken zich niet langer op verschillende platforms in te schrijven, al naargelang van de gemeente waar ze willen parkeren. Bovendien, door deze gegevens te delen wordt het ook gemakkelijker voor parkeerwachters om fraude te bestrijden en dus om verlopen, ongeldige parkeerkaarten voor personen met een handicap of kaarten die oneigenlijk gebruikt worden, op te sporen.

De uitrol van het nieuwe systeem in heel België is een belangrijke voorwaarde voor zowel minister Lalieux en de federale overheidsdiensten, als de organisaties voor personen met een handicap om zich voluntaristisch achter die aanpak te scharen. Samen met het behoud van de huidige voordelen: wie zich registreert als houder van een parkeerkaart voor personen met een handicap, zal ook in de toekomst gratis kunnen genieten van een parkeervoordeel, gratis of tegen verminderd tarief.

Belangrijk te vermelden is dat de applicatie wordt getest door de doelgroep.

Planning uitrol

Momenteel worden de laatste afspraken met het oog op de ontwikkeling en de uitrol van dit parkeerregister voorbereid.

De planning is:

aankondigen oplossing en overtuigen van alle gemeenten en steden om in te stappen (nov ’23- feb ‘24)
half juni ‘24: alle ontwikkelingen klaar
half juni – eind augustus ‘24: acceptatietesten met de doelgroep
september ‘24: productietesten in 2 gemeenten (Antwerpen en een andere Belgische stad)
vanaf 4 november ’24: nationaal go live; uitrol over de aangesloten steden en gemeenten

Iedereen mee

Het succes van het systeem is uiteraard afhankelijk van het aantal steden en gemeenten die mee in het systeem stappen. De Vlaamse vereniging van steden en gemeenten, de Union des villes et communes de Wallonie en Brulocalis hebben in ieder geval hun leden aangespoord om in het systeem te stappen. De oplossing wordt door de stad Antwerpen ontwikkeld en kan rekenen op Vlaams subsidies in het kader van het project Gemeente zonder Gemeentehuis. De DG Personen met een handicap van de FOD Sociale Zekerheid trekt mee aan de kar, samen met de verenigingen van steden en gemeenten.