Inkomensvervangende tegemoetkoming (IVT)

Dit is een tegemoetkoming die bedoeld is om het inkomen (deels) te compenseren dat je door je handicap niet kan verdienen.

Ben je tussen 18 en 65 jaar?

Kan je door je handicap niet gaan werken? Of werk je wel, maar kan je door je handicap maar 1/3 of minder verdienen van wat iemand zonder handicap op de algemene arbeidsmarkt kan verdienen (‘verminderd verdienvermogen’)? Dan heb je misschien recht op de inkomensvervangende tegemoetkoming (IVT).

Om recht te hebben op deze tegemoetkoming moet je voldoen aan een aantal voorwaarden:

• je handicap moet erkend worden door onze artsen
• je inkomsten en die van je partner mogen bepaalde grenzen niet overschrijden
• je verdienvermogen is maximaal 1/3 van wat een persoon zonder handicap kan verdienen door te werken op de gewone arbeidsmarkt
• je bent minstens 18 jaar
• je bent ingeschreven in het bevolkingsregister
• je bent gedomicilieerd in België en je verblijft er werkelijk

Uitzonderingen

Je komt misschien ook in aanmerking voor een tegemoetkoming als je jonger dan 18 jaar bent en ofwel:

• gehuwd bent of gehuwd geweest bent;
• een kind ten laste hebt;
• een handicap gekregen hebt na het wegvallen van het recht op kinderbijslag (voorbeeld: Een persoon van 18 jaar gaat werken, hij krijgt geen kinderbijslag meer. Hij wordt slachtoffer van een verkeersongeval en heeft daardoor een handicap.).

Nationaliteitsvoorwaarden

De volgende groepen voldoen aan de nationaliteitsvoorwaarden zonder verdere voorwaarden:

• De Onderdanen van de landen van de Europese Unie.
• Vluchtelingen.
• Personen die beschikken over het subsidiairebeschermingsstatus.
• Staatlozen.
• Onderdanen van het VK op wie aan het eind van de overgangsperiode ( 31/12/2020) de wetgeving van België van toepassing is, alsmede hun familieleden indien hun situatie niet gewijzigd is.

Onderdanen van Marokko, Algerije, Tunesië, Noorwegen, Liechtenstein, Zwitserland en IJsland moeten ofwel:

• Student zijn.
• Werknemer zijn.
• Echtgenoot of overlevende echtgenoot of wettelijk samenwonende zijn van een werknemer.
• Ascendent of descendent in rechte lijn zijn van een werknemer en ten laste zijn van deze of van zijn overlevende echtgenoot en onder hetzelfde dak leven als deze werknemer of zijn overlevende echtgenoot.

Onderdanen van IJsland en Noorwegen voldoen ook aan de nationaliteitsvoorwaarden indien zij voldoen aan alle drie de voorwaarden (gelijktijdig) van de Europese Interim Overeenkomst.

De persoon met een handicap voldoet aan de voorwaarden om het recht op de tegemoetkoming te openen ongeacht zijn nationaliteit:

• Indien hij is ingeschreven in het bevolkingsregister.
• Indien hij tot de leeftijd van 18 jaar heeft genoten van de bijkomende bijslag voor gehandicapte kinderen.
• De echtgeno(o)t(e) of de wettelijke samenwonende (statuut van wettelijke samenwoonst vereist!) of gezinslid van een onderdaan van een lidstaat van de Europese Unie, een vluchteling, een persoon die beschikt over het subsidiairebeschermingsstatus of een staatloze; van een werknemer van Noorwegen, Liechtenstein, Zwitserland, IJsland, Marokko, Algerije of Tunesië.
  

Dan kan je terecht bij je gemeente of OCMW (Waar kan ik terecht in mijn gemeente? (.pdf)). Ook je ziekenfonds kan je begeleiden bij het invullen van de vragenlijst. Neem zeker je identiteitskaart, je bankrekeningnummer en de naam van je behandelende arts mee!

De hoogte van je tegemoetkoming hangt af van:

• je gezinssamenstelling
  • Afhankelijk van de personen waar je mee samenwoont, behoor je tot een bepaalde categorie van gezinnen (A, B of C). Voor elke categorie is er een maximumbedrag bepaald.
• het belastbaar inkomen van je gezin
  • Als het totale inkomen van je huishouden (inkomen van je partner, inkomen uit arbeid, vervangingsinkomen, andere inkomens) een bepaald bedrag overschrijdt, dan zal het bedrag van je tegemoetkoming lager liggen dan het maximumbedrag van de tegemoetkoming.
  • Enkel het belastbaar inkomen komt in aanmerking. Als je bijvoorbeeld vrijwilligerswerk doet, maar je inkomen hiervan niet verrekend wordt in je belastingen, dan houden we daar geen rekening mee. We kijken normaalgezien naar je inkomen van 2 jaar geleden. Dat bedrag vind je terug op het aanslagbiljet van je belastingen. Enkel als het inkomen van je huishouden met minstens 20 % gewijzigd is in de 2 jaren die je aanvraag voorafgaan, houden we rekening met de inkomsten van 1 jaar geleden.
• de impact van je handicap op je verdienvermogen
  • Onze arts evalueert of je handicap een invloed heeft op wat je op de gewone arbeidsmarkt kan verdienen (‘verdienvermogen’). Hij evalueert dit op basis van je opleiding, carrière, je huidige bron van inkomsten en de redenen waarom je eventueel gestopt bent met werken. Hij houdt ook rekening met de gevolgen van je handicap op je mogelijkheden om te werken op de gewone arbeidsmarkt.
  • Meestal vraag je bij de inkomensvervangende tegegemoetkoming (IVT) ook een integratietegemoetkoming (IT) aan. Daarvoor evalueert de arts of je jezelf kan behelpen in je dagelijks leven (‘zelfredzaamheid’). We houden dan rekening met moeilijkheden die je hebt om je te verplaatsen, te koken, jezelf te wassen, te poetsen,…

Als je je belastbaar inkomen kent en de impact van je handicap kunt inschatten, kan je op onze website een simulatie maken voor de berekening van een inkomensvervangende tegemoetkoming (IVT).

Start de simulatietool 'Bedrag IVT/IT' (.xls)

Let op! Het uiteindelijk bedrag dat je ontvangt is afhankelijk van de ernst van je handicap en het inkomstenonderzoek. De simulator geeft dus slechts een idee van de zaken waar we rekening mee houden en nog niet het werkelijke bedrag.

Wil je een simulatie laten maken door één van onze sociaal assistenten? Ga dan langs op één van hun zitdagen in jouw provincie (.pdf).

Breng zeker dit mee:

• je laatste aanslagbiljet van de personenbelasting
• een kopie van je laatste belastingaangifte van de personenbelasting

Het maximumbedrag voor de inkomensvervangende tegemoetkoming (IVT) is in eerste instantie afhankelijk van je gezinscategorie. Of je dan ook recht hebt op dat maximumbedrag, wordt bepaald aan de hand van het inkomen van je huishouden. Het uiteindelijke bedrag kan van persoon tot persoon heel erg verschillen.

We delen de gezinssituatie op in 3 categorieën (A, B en C).